Enflasyon, günümüzün en acil global ekonomik problemlerinden biri haline geldi. Enflasyon katiyetle ekonomik krizin en büyük itici güçlerinden biri olsa da, köşede daha büyük bir tehlike var: Stagflasyon. Çok pahalı mülk ve pay senetleri, negatif gerçek getirili tahvillerinin tümü, birkaç yıla kadar sürmesi beklenen stagflasyon devrine giriyor. Kripto uzmanı Andjela Radmilac’a nazaran, bu durum birçok yatırımcıyı Bitcoin (BTC)’ye itiyor. Uzman, bu görüşünün nedenini piyasayı yorumlayarak açıklıyor.
Stagflasyon ve piyasaya etkisi
İlk olarak 1965’te ortaya çıkan stagflasyon terimi, bir ülke iktisadında yüksek işsizlik ve dingin talep ile birlikte daima olarak yüksek enflasyon oranına sahip bir ekonomik döngüyü tanımlıyor. Terim, 1970’lerde ABD’nin uzun vadeli bir petrol krizine girmesiyle tanınan hale geldi. 1970’lerden bu yana, stagflasyon gelişmiş dünyada tekrar eden bir olay oldu. Birçok ekonomist ve analist, enflasyon ve artan işsizlik oranıyla uğraşın giderek daha sıkıntı hale gelmesiyle ABD’nin 2022’de bir stagflasyon devrine girmek üzere olduğunu söylüyor.
Stagflasyonun ölçülebilmesinin yollarından biri gerçek faizler. Öbür bir sözle, enflasyona nazaran ayarlanmış faiz oranları. Gerçek oranlara bakmak, gerçek getiriyi ve varlıkların gerçek getirisini göstererek iktisadın gerçek istikametini ortaya çıkarır. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’na nazaran, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Temmuz ayında %8,5’lik bir enflasyon oranı kaydetti. Temmuz ayı TÜFE, Mayıs sayılarından yalnızca %1,3’lük bir artış gösterdi. Bu da birçok siyaset yapıcıyı mevcut enflasyon oranının ciddiyetini reddetmeye sevk etti.
“Faiz oranlarındaki artış bunu değiştirecek!”
Ancak, gerçek faizler çok daha farklı bir tablo çiziyor. 10 yıllık ABD Hazine getirisi şu anda %2,8 düzeyinde. %8,5 enflasyonla, ABD Hazine bonolarına sahip olmanın gerçek getirisi -%5,7. 2021 itibariyle global tahvil piyasasının büyüklüğünün 119 trilyon dolar civarında olduğu iddia ediliyor. Menkul Değerler Sanayisi ve Finansal Piyasalar Birliği’ne (SIFMA) nazaran, bunun yaklaşık 46 trilyon doları ABD piyasasından geliyor.
S&P 500 endeksi de birebir kategoriye giriyor. Shiller fiyat-kazanç (F/K) oranı, S&P endeksini çok pahalı kategoriye koyuyor. Oran, S&P endeksinin evvelki 10 yıldaki enflasyona nazaran düzeltilmiş yararlarını gösteriyor. Ayrıyeten, borsanın genel performansını ölçmek için kullanılıyor. 32,26 olan mevcut Shiller F/K oranı, 2008’deki mali kriz öncesinde kaydedilen düzeylerden epeyce yüksek. Bu da 1920’lerin sonundaki Büyük Buhran ile eşit.
Emlak piyasası da kendini sıkıntı durumda buldu. 2020’de global emlak piyasasının kıymeti 326,5 trilyon dolara ulaştı. Bu da 2019 pahasına nazaran %5’lik rekor bir artış. Uzmanlar, konut kıtlığını körükleyen artan nüfusun bu sayıyı bu yıl daha da yükseltmesi bekliyordu. ABD’de, 2008 mali krizinden bu yana faiz oranları neredeyse sıfır düzeyinde. Bu da ipotekleri ucuz hale getirdi ve ülke genelinde konut satışlarını artırdı.
Öte yandan, yılbaşından bu yana gördüğümüz faiz oranlarındaki artış bunu değiştirecek. Ocak ayından itibaren, Ulusal Konut Üreticileri Birliği (NAHB) konut piyasası endeksi tarihteki en süratli -35 düşüşünü gördü. Endekste kaydedilen düşüş, konut balonunun ansızın patladığı 2008 yılına nazaran daha süratli oldu. Bu birebir vakitte NAHB endeksinin gördüğü en uzun aylık düşüş. Ayrıyeten, Ağustos 2007’den bu yana birinci sefer arka arda 8. düşüşünü işaret ediyor.
“Bitcoin (BTC)’e artan ölçüde para aktığını görmemiz mümkün”
Piyasanın çabucak her segmentinde düşüşler oluyor. Bu ortamda, kıymetli sayıda kurum ve varlık yöneticisinin portföylerini tekrar gözden geçirdiğini görebiliriz. Çok bedelli mülk ve pay senetleri, negatif gerçek getirili tahvillerinin tümü, birkaç yıla kadar sürmesi olası stagflasyon periyoduna giriyor.
Büyük kurumlar, varlık yöneticileri ve hedge fonlarının hepsi sıkıntı bir seçim yapmak zorunda kalabilir. Birinci seçenek, piyasada kalmak ve fırtınayı atlatmak. Bu formda hem kısa hem de uzun vadeli kayıpları riske atmak. Öbür seçenek ise portföylerini stagflasyonist bir piyasada büyüme bahtı daha yüksek olan çeşitli varlıklarla tekrar dengelemek.
Sadece kimi kurumsal oyuncuların ikinci yolu seçmeye karar vermesi beklenen. Bununla birlikte, Bitcoin (BTC)’e artan ölçüde para aktığını görmemiz mümkün. Kripto sanayisi, kurumsal kabulde eşi görülmemiş bir büyüme gördü. Bitcoin dışındaki varlıklar birçok büyük yatırım portföyünün ayrılmaz bir kesimi haline geldi. Bununla birlikte, Bitcoin (BTC)’nin bu yatırımların çoğunluğunun gayesi olması mümkün. Zira, kendisi en büyük ve en likit kripto varlığı.